حتماً خبر واردات بدون ارز را در چند روز گذشته در رسانه های مختلف شنیده اید، خبری که باعث شد امروز شوک مثبتی به بورس و دلار وارد شود و بار دیگر قیمت دلار به بالای سطح 17 هزار تومان رفت و بازار بورس نیز با خارج شدن از فضای روانی منفی، به پایان اصلاح خود رسید و به نظر می رسد از فردا بار دیگر در مدار صعودی و رشد قیمتها قرار بگیرد. اما پشت پرده واردات بدون ارز چیست؟ آیا بانک مرکزی موافق پیاده سازی این سیاست است؟

 

جزئیات و شرایط واردات بدون ارز و شوک مثبت به بورس و دلار

 

مجیدرضا حریری در همین زمینه گفت:

واردات بدون انتقال ارز را به پوست خربزه ای زیر پای سرپرست وزارت صمت توصیف کرد و ضمن انتقاد از این طرح گفت: بانک مرکزی نباید اجازه دهد بار دیگر واردات بدون تایید منشاء ارز باب شود.

 

در واقع واردات بدون انتقال ارز امکان نگهداری ارز صادراتی در نزد صنایعی که با صادرات سر و کار دارند را زیاد کرده و همین امر منجر به کاهش عرضه ارز مورد نیاز بازار خواهد شد که طبیعتاً منجر به افزایش قیمت دلار آزاد می شود؛ انتشار همین خبر کافی بود تا امروز بار دیگر دلار با رشد قیمتی همراه شود و پشت سر آن نیز بورس تهران به واسطه همین خبر دوباره احیا شد و از کمای صف های فروش میلیونی در آمد چرا که افزایش قیمت دلار، خبر خوبی برای بسیاری از صنایع بورسی که در حوزه صادرات فعال هستند، تلقی می شود و منجر به افزایش ارزش سهام نمادهای شرکتهای فلزی، کامودیتی، پتروپالایشی خواهد شد.

 

بیانیه بانک مرکزی در مورد شرایط و جزئیات واردات بدون ارز

این بانک طی دوسال اخیر در راستای ساماندهی جریان ارز حاصل از تجارت خارجی کشور و ایجاد شفافیت و توجه جدی به تولید داخل اقدام به ایجاد بستر و زیرساخت‌های شفاف کنار سامانه جامع تجارت کشور نموده و براساس آن، رویه‌های مشخص برای عرضه ارز حاصل از صادرات با توجه به شرایط تحریم تعریف و عملیاتی نموده است.

لذا، صادرات‌کنندگان می‌توانند ارز حاصل از صادرات خود را به‌روش‌های متعدد به چرخه اقتصاد کشور برگردانند.

1 ــ ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما به‌واسطه بانک‌ها و صرافی‌های مجاز عرضه نمایند.
2 ــ صادرکنندگان از محل ارز حاصل از صادرات خود نسبت به تأمین نیازهای واردات خود اقدام نمایند.
3 ــ صادرکنندگان می‌توانند بخشی از ارز صادراتی خود را به واردکنندگان دیگر واگذار کنند و ارز خود را در اختیار آنها قرار دهند.
4 ــ صادرکنندگان می‌توانند بخشی از درآمد صادراتی خود را به‌صورت اسکناس به کشور وارد کنند و به صرافیهای مجاز و بانک‌ها بفروشند.

خاطرنشان می‌سازد در کلیه روش‌های یادشده نرخ ارز بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا و به‌صورت توافقی بین خریدار و فروشنده تعیین و با ثبت در سامانه تعهد صادرکننده به برگشت ارز به چرخه اقتصادی ایفا  می‌گردد.

همچنین امکان ثبت و فروش ارز به بانک‌ها و صرافیهای مجاز بابت ورود سرمایه‌های خارجی، دارای مجوز از سازمان سرمایه‌گذاری‌های خارجی وزارت امور اقتصادی و دارایی نیز فراهم شده است.

کنار روش‌های یادشده که منشأ ارز آنها مشخص است بعضی مدعی  هستند که دارای ارز با منشأ خارج از کشور هستند و تمایل دارند که این ارز را در اختیار واردکنندگان برای واردات کالاهای ثبت‌سفارش‌شده طبق اولویت‌های تجاری و اقتصادی کشور قرار دهند.

بانک مرکزی بارها اعلام کرده است که از ورود منابع ارزی بدین طریق نیز استقبال می‌کند، اما مشروط به آنکه جریان ورود و مصرف ارز و منشأ آن کاملاً شفاف باشد.

بر همین اساس مجدداً اعلام می‌نماید این بانک آماده است در صورتی که دارندگان ارز با منشأ خارجی بتوانند منشأ ارز خود را اعلام نمایند و ارز مربوط به ثبت سفارش‌های اولویت‌دار تخصیص گردد نسبت به صدور گواهی تخصیص ارز تحت عنوان ارز اشخاص اقدام نماید. اضافه می‌نماید بانک مرکزی معتقد است شرط اساسی در تقویت تولید داخل و توجه عملی به اقتصاد مقاومتی حرکت به‌سمت شفافیت است.

بر همین اساس این بانک از تمامی فعالین اقتصادی و نیز مسئولین ذی‌ربط انتظار دارد در شرایط بااهمیت جاری به‌سمت اقتصاد و تجارت شفاف حرکت نمایند.