معیارهای تعیین قیمت بازیکنان فوتبال کدامند؟

چمپیونات – در حالی به پایان فصل فوتبالی در ایران نزدیک می شویم که بی اخلاقی بین مسئولین تیم ها به اوج خود رسیده است و رسیدن به موفقیت ولو به هر قیمتی(توهین، تهمت و هتاکی به یکدیگر) به یک عادت عادی در بین مسئولین تیم ها و بازیکنان تبدیل شده است.

متاسفانه ضعف کمیته انضباطی در این زمینه و برخورد سلیقه ای و بر اساس توصیه های بالادستی ها باعث ناامیدی اهالی فوتبال از رکن قضائی فدراسون فوتبال شده است. از طرفی قانون دست و پا گیر سقف قرارداد نیز باعث ایجاد فساد و پرداخت های خارج از قرارداد اصلی به بازیکنان شده است تا جائی که تیم ها یکدیگر را به دور زدن قانون متهم می کنند و بعضاً دیده شده مدیران عامل تیم ها با گستاخی مدعی می شوند، سقف قرارداد را به جهت متضرر نشدن تیمشان دیگر رعایت نمی کنند!!

در بی کفایتی فدراسیون مهدی تاج و ارکان مختلفش که چند تن از عوامل عالیرتبه سابق آن اکنون درگیر پرونده فساد و رشوه هم هستند، شکی وجود ندارد اما باشگاه ها می توانند با تعامل با یکدیگر و الگوبرداری از آنچه در فوتبال جهان رخ می دهد، به سالم سازی فضای فوتبال کمک کنند.

معیارهای تعیین قیمت بازیکنان فوتبال کدامند؟

اینکه به بازیکن مسن ولو ستاره یا خارجی بی کیفیت مبالغ هنگفت پرداخت شود، جای فخرفروشی و پز به رقبا نیست. در فوتبال روز اروپا هم پرداختی و دستمزد بر اساس عملکرد و دستاوردهای بازیکن در طول فصل گذشته تعیین می شود و دلال ها و ایجنت ها در قضیه تعیین قیمت بازیکنان نقشی ندارند. قیمت بازیکن بر اساس چند پارامتر در طول فصل گذشته تعیین می شود:

• سن بازیکن
• ملی پوش بودن بازیکن و سابقه حضور در جام ملتها، جام جهانی
• تعداد گل و پاس گل در طول فصل در جام های مختلف
• کیفیت لیگی که بازیکن در آن توپ می زند
• میزان مصدومیت و محرومیت های بازیکن
• خواشی و محرومیت های انضباطی
• تعداد سیو  (گلرها)
• تعداد کلین شیت (مدافعین و گلرها)
• سابقه قهرمانی
• توانایی های فرد (سرعت، تکنیک، قد و …)
• پست بازی (معمولاً بازیکنان خطوط جلو دستمزد بیشتری دریافت می کنند)

قیمت مهدی طارمی بعد از جدایی از اینترمیلان چقدر است؟

هر یک از پارامترهای فوق یک ضریب دارد و با محاسبه آن یک عدد به عنوان قیمت فعلی بازیکن مشخص می شود. به عنوان یک نمونه عینی مهدی طارمی با عملکرد فوق العاده ش با عددی بسیار سنگین به اینترمیلان پیوست اما او نتوانست سیر صعودی فوتبال خود در اینترمیلان را طی کند و مشتریان او در تابستان پیش رو احتمالاً با نصف یا حتی یک سوم قیمت انتقالش به اینترمیلان به دنبال جذب وی خواهند بود چرا که طارمی عملکرد خوبی از خود در اینترمیلان بر جای نگذاشت.

اگر چنین رویه ای در فوتبال ایران هم مرسوم شود و سقف قرارداد برداشته شود، بدون شک فوتبال ایران روزهای بهتری را خواهد دید. جائی که تیم ها بر اساس شایستگی بازیکن به وی دستمزد پرداخت می کنند و نه منافع ایجنت ها و احساسات هواداران که تنها باعث بالا رفتن کاذب قیمت ها در مارکت بازیکنان ایرانی شده است. در چنین شرایطی مدیران عامل باشگاه ها برایی آرام نگه داشتن هوادارانشان مجبور به پرداخت پولهای خارج از عرف به بازیکنانی می شوند که در نهایت هیچ کارایی هم برای تیم نداشته اند.

قیمت یاسین سلمانی و بیرانوند چقدر است؟

به عنوان مثال یاسین سلمانی با انتقالی جنجالی به پرسپولیس پیوست. بازیکنی که هم مورد توجه استقلال بود و هم پرسپولیس اما مدیریت پرسپولیس با پرداخت خارج از عرف او را به پرسپولیس برد و او اکنون در شرایطی قرار دارد که به واسطه عملکرد ضعیفش احتمالاً در لیست مازاد کارتال قرار خواهد گرفت. اما اگر قرار به تمدید با او باشد، مدیریت پرسپولیس می بایست با یک قرارداد تنزل یافته به سراغ تمدید قرارداد این بازیکن برود و با آپشن های مختلف برای وی انگیزه ایجاد کند. تیم های دیگر هم که خواهان جذب این بازیکن هستند باید به این نکته توجه کنند که این بازیکن اگرچه شاید روی کاغذ یک ستاره باشد، اما در فصلی که گذشت هیچ عملکرد خاصی را ثبت نکرده است و نمی بایست صرفاً برای دلخوشی هواداران و کری های بچه گانه و البته بازارگرمی بازیکن یا ایجنتش به سمت جذب او با مبلغی گزاف رفت.

در نمونه دیگر به علیرضا بیرانوند می رسیم که همه فاکتورهای گرفتن بیشترین دستمزد در بین گلرها را دارد چرا که هم سابقه قهرمانی دارد، هم سابقه جام جهانی و جام ملتها در کارنامه ش دیده می شود و هم در صدر جدول کلین شیت های لیگ قرار دارد و هم اینکه بار دیگر در آستانه کسب یک جام دیگر با تیم جدیدش قرار دارد. طبیعتاً در مقطع فعلی او می بایست بالاترین عدد را در بین همه گلرهای حال حاضر فوتبال ایران دریافت کند چرا که عملکردش قیمت او را تعیین می کند.

اتحاد و پایبندی مدیران به اصول حرفه ای

اگر همه باشگاه ها و مدیران به این اصول ساده و حرفه ای مقید باشند، کیفیت لیگ ایران تا 2-3 برابر افزایش پیدا خواهد کرد چرا که امروز تنها بازیکنانی که ایجنت قوی تری دارند پولهای بیشتری دریافت می کنند و نه آنهایی که شایستگی بیشتر دارند. با نگاهی به جدول موثرترین بازیکنان فصلی که گذشت به سادگی می توان فهمید چه بازیکنانی در نقل و انتقالات پیش رو می بایست بیشترین تقاضای مالی را داشته باشند و کدام بازیکنان با افت قیمت مواجه شده اند. اگر همه مدیران باشگاه ها با جدیت مقابل زیاده خواهی بازیکنان و ایجنت های آنها بایستند، بازیکنان با کیفیت لیگ ایران از سایه میلیاردرهای بی کیفیت متمایز خواهند شد. قیمت بازیکن را عملکرد او تعیین می کند و نه ادعای خود بازیکن یا ایجنتش!

مزایده سالم و منطقی

بدون شک ستاره های لیگ با تقاضا و اقبال بیشتری مواجه خواهند شد و در این بین نیز مثل یک مزایده، رقابت سالمی بین تیم ها شکل خواهد گرفت. شاید تیمی بخواهد به هر قیمتی یک ستاره لیگ را جذب کند، این تصمیم با مدیریت و کادر فنی آن تیم است و در این شرایط سایرین از رقابت بر سر جذبش انصراف می دهند. مثل ماجرای بیفوما در نیم فصل که به دلیل درخواست مالی بالای باشگاه استقلال خوزستان، باشگاه پرسپولیس از جذب این بازیکن منصرف شد ولی باشگاه استقلال حاضر به پرداخت عدد مورد نظر بود اما مدیریت استقلال خوزستان در نهایت از فروش بیفوما منصرف شد. یا در نمونه خارجی باشگاه پاری سن ژرمن در دو مقطع رکورد نقل و انتقالات را شکست و با پیشنهادی بالاتر از منچسترسیتی و چلسی توانست لیونل مسی و نیمار را به خدمت بگیرد که اتفاقاً هیچ یک از این دو بازیکنان نتوانستند کیفیت سابق خود را در PSG نشان دهند. تا مشخص شود صرف خرید یک ستاره به هر قیمتی تضمین کننده موفقیت نیست.

جلوگیری از ورود و ثبت قرارداد بازیکن ضعیف خارجی

همین رویه در خصوص بازیکنان خارجی که وارد فوتبال ایران می شوند می بایست رعایت شود تا از ورود بازیکنان بی کیفیت و بنجل به فوتبال ایران جلوگیری شود. فضای فعلی به قدری غبارآلود است که بازیکن بی کیفیتی همچون کیوکوفسکی بدون حتی 1 دقیقه بازی برای استقلال توانسته این تیم را به پرداخت 400 هزاردلار محکوم کند. اینکه این پول به جیب چه کسانی می رود و چه کسانی او را آوردند و آنگونه فسخ کردند مشخص است و حالا همان ها پای سفره 400 هزار دلاری خواهند نشست که کیوکفسکی برایشان پهن کرده است!!!

لزوم نظارت کمیته فنی تیم ها به نقل و انتقالات

جای هیچ تردیدی نیست که همه تیم های علاوه بر کادر فنی می بایست یک کمیته فنی هم در کنار تیمشان داشته باشند تا با نظارت دقیق هب نقل و انتقالات به یک فیلتر سازنده برای جلوگیری از ورود بازیکنان بی کیفیت و گران به تیم شوند. بدون شک مدیریت تیم ها که تخصصی در تشخیص کیفیت فنی بازیکنان ندارد و کادر فنی بر اساس نیاز خود لیست خرید می دهد که ممکن است برخی نفرات با درخواست مالی بالا پای میز مذاکره با مدیریت بنشینند که اینجا نقطه ورود کمیته فنی و تشخیص ارزش حدودی بازیکن مورد تقاضای کادر فنی است. اگر مبلغ درخواستی بسیار بالاتر از ارزش واقعی وی باشد، بلافاصله و بدون درنگ می بایست مذاکره متوقف شود و مدیرعامل، تحت فشار هواداران یا تحمیل ایجنت ها و بعضاً درخواست غیرمنطقی کادرفنی قرار نگیرد.

فوتبال تجارت است

همانطور که در فوتبال روز اروپا مشاهده می کنید، فوتبال فعلی دنیا در دستان بازیکنان جوانی همچون بلینگهام، امباپه، یامال، بوکایو ساکا و … است و این بازیکنان بیشترین دستمزد را دریافت می کنند اگرچه نفراتی همچون محمد صلاح که اواسط دوران حرفه ای فوتبال خود هستند هم با عملکرد خوب خود توانستهاند قیمت خود را بالاتر ببرند. نکته اینکه شناسایی استعدادهای جوان به قصد سرمایه گذاری و درآمدزایی یکی از اصول اولیه مدیریت حرفه ای در فوتبال اروپا است که تنها باشگاهی که در لیگ ایران این اصل را دنبال می کند، سپاهان است. سپاهانی ها به درستی از هزینه کردن چه برای مربی و چه برای بازیکن جوان و مستعد واهمه ای ندارند چرا که آنها با پیروی از همتایان اروپایی خود چندین برابر هزینه انجام شده را با ترانسفر بازیکنان خود به تیم های اروپایی به دست آورده اند. به نوعی می توان سپاهان را دورتمند فوتبال ایران معرفی کرد. در نهایت اینکه با نگهی به نسل فعلی بازیکنان بارسلونا به سادگی می توان فهمید که بازیکنان جوان چه پتانسیل هایی دارند. همین پتانسیل های کمتر شده در فوتبال ایران هم می توانند با توجه بیشتر به رشد فوتبال کمک کنند. اینکه در طول 10 سال گذشته به اندازه 10 ستاره جوان هم فوتبال ایران معرفی نکرده، جای تامل دارد.